Het STAP-budget, de ontwikkelsubsidie die afgelopen jaar ten tonele verscheen, kan indrukwekkende cijfers overleggen. Toch ging er ook het een en ander mis: daarom werd de eerste aanvraagperiode van 2023 geschrapt.

In 2022 deden ruim 200 duizend mensen een gooi naar het STAP-budget. Dat is indrukwekkend, maar de subsidie, waarmee iedereen die dat wil € 1.000 (inclusief BTW) kan aanvragen om een cursus of opleiding te volgen, kwam niet alleen positief in het nieuws. Zo kreeg de regeling al voordat hij van start ging kritiek, kampte aanvragers met technische problemen en was de pot met het beschikbare geld steeds snel leeg. Tel daarbij op dat opleiders op verschillende manieren misbruik van het budget maakten, en je begrijpt waarom het kabinet eind vorig jaar besloot om het eerste aanvraagtijdvak van 2023 te bevriezen.

Nu het nieuwe jaar is aangebroken, kijken wij terug op 2022: het geboortejaar van het STAP-budget.

Het jaar van STAP in cijfers

Wie terugblikt op het jaar van STAP, moet beginnen bij de cijfers. En eerlijk is eerlijk: die zijn indrukwekkend. In 2022 vroegen in totaal 200 duizend mensen het budget aan. Dat deden ze vanaf 1 maart, verspreid over 5 aanvraagtijdvakken die om de twee maanden plaatsvonden. Samen maakten ze 180 miljoen euro op. Voor de duidelijkheid: het kabinet bedacht de regeling in de hoop dat mensen met het geld scholing zouden volgen, en dat ze vanwege die scholing makkelijker zouden aansluiten bij vacatures in krapteberoepen. In andere woorden: het budget moest de arbeidsmobiliteit ten goede komen.

Zoomen we in op de cijfers? Dan zien we dat tijdens de eerste aanvraagperiode 35 duizend mensen belangstelling in het STAP-budget toonden. Vervolgens kon de tweede ronde rekenen op 44 duizend gegadigden, en stonden er bij de derde ronde 37 duizend mensen in de virtuele wachtrij. De vierde ronde leek in alles op de tweede: 44 duizend mensen deden een aanvraag. En natuurlijk: het beste bleef bewaard tot het laatst – in recordronde vijf verwerkte uitkeerder UWV – die instantie werd belast met de uitvoering van het STAP-budget – maar liefst 50 duizend aanvragen.

Over wie de mensen die een aanvraag deden zijn, hebben we dankzij cijfers die het UWV vrijgeeft een goed beeld. Zo weten we dat vooral laagopgeleiden interesse in de beurs hadden: in elke aanvraagperiode waarover data beschikbaar is, heeft meer dan de helft van de geïnteresseerden ten hoogste een mbo-opleiding afgerond. Verder blijkt steeds dat slechts een fractie van de aanvragers, meestal zo’n 1 op de 10, werkloos was. Dat wijst erop dat het overgrote deel van de STAP-gebruikers óf een van-werk-naar-werk-transitie wilden maken, óf een opleiding gebruikten om beter te worden in het werk dat ze nu doen. Tot slot interessant: bij ieder aanvraagtijdvak kwamen verreweg de meeste gegadigden uit de zorgsector.

Kritiek was er al vanaf het begin

Het moge inmiddels duidelijk zijn: de vraag naar het STAP-budget was afgelopen jaar groot. Karien van Gennip, die als Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid verantwoordelijk is voor het STAP-budget, haalt die statistiek maar wat graag aan om het succes van de regeling te illustreren. Maar eerlijk is eerlijk: het STAP-budget kwam afgelopen jaar ook regelmatig negatief in het nieuws.

Kritische geluiden klonken al voordat de eerste STAP-aanvraagperiode überhaupt had plaatsgevonden. Zo wezen sommige arbeidsmarktexperts op het feit dat het STAP-budget minder disciplines van een professionele ontwikkeling vergoedt dan diens voorganger: een belastingaftrekregeling. Daarmee konden mensen tenslotte niet alleen lesgeld, maar bijvoorbeeld ook kosten voor loopbaanbegeleidingstrajecten van hun jaarlijkse inkomstenopgave aftrekken. Een andere doorn in het oog van sceptici? De belastingaftrekregeling kwam per 1 januari 2022 te vervallen, terwijl het STAP-budget pas per 1 maart kon worden aangevraagd. Begin dit jaar bestond er dus twee maanden lang geen regeling om aan de hand van subsidie in een professionele loopbaan te investeren.

STAP-budget 28 februari

Het budget was binnen no-time op

Naarmate de eerste aanvraagperioden van het STAP-budget vorderden, verscheen er nog een probleem aan het daglicht – het geld was steeds binnen no-time op. Tijdens de eerste aanvraagronde viel dat kwaad nog te overzien: toen duurde het twee dagen voordat de pot van 32 miljoen euro leeg was. Dat had overigens meer te maken met technische problemen waarmee het systeem kampte, dan met een gebrek aan vraag. Immers: gedurende die twee dagen stonden er soms wel 50 duizend mensen in de wacht.

Ook tijdens de tweede ronde was het geld (opnieuw 32 miljoen) snel op: aanvragers vonden na 40 uur de hond in de pot. Die looptijd lijkt echter gigantisch in vergelijking met die van de derde en de vierde ronde: in die periodes duurde het respectievelijk 2 uur en dertig minuten en twee uur en een kwartier voordat de 32 miljoen was verdwenen. Om bij de vijfde aanvraagronde meer mensen een kans te geven, besloot het kabinet om voor die periode meer budget vrij te maken – dit keer viel er in totaal 48,5 miljoen op te halen. Het sorteerde enig effect: op 1 november duurde het 4 en een half uur voordat iedere cent was geclaimd.

Opleiders zagen hun kans schoon

Dat het STAP-budget afgelopen jaar steeds als sneeuw voor de zon verdween, lag deels aan opleiders die misbruik van de subsidie maakten. Dat bleek uit een bericht dat RTL Nieuws in de zomer van 2022 publiceerde. Voor het verhaal vergeleken journalisten de huidige tarieven van STAP-opleiders met hun prijzen van voor de subsidieregeling. Wat bleek? Opleiders brachten na de invoering van het STAP-budget opeens een stuk meer geld in rekening dan ze daarvoor hadden gedaan. Bovendien krikten ze de prijs van hun aanbod omhoog door automatisch extra opties aan te vinken, en kreeg de overheid geen kortingen waar reguliere klanten daar wel een beroep op konden doen.

Sommige opleiders maakten het nog bonter: zij organiseerden evenementen die ze als STAP-trajecten verpakten, terwijl hun aanbod duidelijk niet aan de richtlijnen van het STAP-budget voldeed. Zo kon je op gegeven moment zelfs met de subsidie naar een inspiratiesessie van topatleet Usain Bolt. Zodra het UWV van die praktijk lucht kreeg, maakte het er gauw een eind aan.

In totaal werden afgelopen jaar 2700 opleiders uit het STAP-register geschrapt, omdat ze de regeling misbruikten. Ook nu lopen er nog 240 onderzoeken naar mogelijk frauderende onderwijsinstellingen; 7400 opleidingen liggen onder het vergrootglas. Het UWV krijgt in zijn zoektocht naar potentiële fraudeurs overigens hulp van de Toetsingskamer van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Het STAP-budget in 2023

De eerste aanvraagperiode van 2023, die voor 2 januari gepland stond, heeft het kabinet bevroren. “Tijd is nodig om maatregelen gericht op het terugdringen van misbruik en oneigenlijk gebruik te implementeren”, zo leest de uitleg van Minister van Gennip.

Het eerst volgende aanvraagtijdvak staat gepland op 28 februari om 10:00 uur. Je kunt al onze opleidingen met het STAP-budget aanvragen. Zoals je hebt gelezen vliegt de subsidie over de toonbank als warme broodjes, dus wees er snel bij.

Meer informatie over het STAP-budget? Lees dan onze informatiepagina over het STAP-budget of neem contact met ons op via 088 730 28 88.

Andere interessante blogs

Header-vooroordelen

Met deze methoden houd je het sollicitatiegesprek vooroordeel-vrij

/
Mensen zitten vol vooroordelen. Hoe zorg je ervoor dat je deze niet meeneemt in gesprekken met kandidaten? Je leest het in deze blog.
Wat is referral recruitment

Wat is referral recruitment?

/
Wat is referral recruitment nou precies en hoe belangrijk is het? In deze blog lees je alles wat jij wil weten over referral recruitment.
Onboarding

Verbeter jouw onboarding op basis van deze 5 punten

/
Wat mag niet missen in een onboarding? In deze blog lees je 5 punten die aanwezig zijn in iedere uitstekende onboarding.
Webinar 'Wat moet ik als recruiter of AMC-pro met AI?

Webinar 'Wat moet ik als recruiter of amc-pro met AI?'

/
Meld je aan voor de replay van het webinar 'Wat moet ik als recruiter of AMC-pro met AI?
Checklist voor startende recruiters

Download hier de checklist voor startende recruiters

/
Download hier de checklist voor startende recruiters: een handig hulpmiddel bij het opbouwen van een solide basis in het vakgebied.
Regeren is vooruitzien

Regeren is vooruitzien - het belang van een strategische blik op recruitment

/
Het investeren in een arbeidsmarktcommunicatieplan verdien je dubbel en dwars terug, In deze blog 10 redenen waarom.

Download hier het E-book over Recruitment Marketing Automation

/
Download hier het E-book Recruitment Marketing Automation: Dit is jouw gids om kennis te maken met marketing automation toegepast op recruitment
Header - Q&A

Antwoord op al jouw vragen over de Bootcamp Arbeidsmarktcommunicatie!

/
Wij hebben Marion de Vries - docent van de Bootcamp Arbeidsmarktcommunicatie - vragen gesteld waar jij graag een antwoord op wil krijgen.
Rapport verloopcijfers 2023

Download rapport 'Verloopcijfers 2023'

/
Download hier het rapport 'Verloopcijfers 2023'

Klik hier om uw eigen tekst toe te voegen